محسن، نماد نه به خشونت در مدرسه
امروز یکم آذر است و ۲ سال پیش در این
روز زندهیاد محسن دبیر خوشنام و برجسته فیزیک دبیرستانهای بروجرد در
پایان زنگ دوم کلاس به ضرب چاقوی یکی از دانش آموزان خود جان خودش را از
دست داد.
سال
گذشته ۸۰۰ تن از آموزگاران و کنشگران صنفی و مدنی پیشنهاد دادند که این
روز، روز ‘نه به خشونت در مدرسه’ نامگذاری شود، گرچه آموزشوپرورش به طور
رسمی هیچ واکنشی به این پیشنهاد نشان نداد اما با توجه به واقعیت پدیده
خشونت در مدرسه که هرسال تنها نمونههایی اندک از آن رسانهای میشود،
انتظار میرود که این نامگذاری هم در پاسداشت نام و یاد آن زندهیاد و هم
در جهت تأکید بر خشونتزدایی در مدرسه بهطور رسمی انجام شود.
در اینجا البته این نکته قابلذکر است
که تا آنجا که این نگارنده میداند خانواده او از پیگیریهای آموزشوپرورش
در جریان این پرونده رضایت ندارند و بر این باورند که آموزشوپرورش آن
پشتیبانی حقوقی بایسته را انجام نداده است.
بهویژه همسر ایشان در گفتوگوهایی که
سال گذشته با برخی رسانهها داشتند صحبت از برخی مشکلات و اهمالکاریهای
اداری پیش افتاده کردند و آشکارا نارضایتی خود را از کمتوجهی مسئولان
آموزش و پرورش بیان نمودند.
یک نکته درخور درنگ دیگر این است که
پرسش مهر امسال هم درباره خشونت بود. ‘خشونت از کجا نشات میگیرد؟ چگونه
عدهای خشونت را میآموزند؟ برای اینکه بتوانیم با خشونت مبارزه کنیم چه
کنیم؟ چه راهی وجود دارد که جامعه و جهان از خشونت آسوده شود؟ چگونه
میتوانیم کشور و جامعهای دارای رحمت اسلامی و نبوی بیشتری داشته باشیم؟
چگونه میتوانیم جوامع، منطقه و جهان را از خشونت برهانیم؟’ چند نکته
درباره خشونت در مدرسه، کمابیش روشن است. اینکه خشونت در مدرسه جدا از
خشونت در جامعه نیست.
متأسفانه برخی کاستیهای فرهنگی جامعه
ما به درون آموزش هم راهیافته و مییابند. هنگامی که در جامعه، زبان و
فرهنگ خشونت جریان دارد نمیتوان انتظار داشت که مدرسهای به دور از خشونت
داشته باشیم.
آموزگار و دانشآموز با فرهنگ اجتماعی و
خانوادگی خود پا به درون مدرسه میگذارد و خوب و بد آن را در محیط مدرسه
بازتولید میکند، جامعه و مدرسه در میان کنشاند و از همدیگر اثر
میپذیرند، اگر مدرسهای خشونت پرهیز میخواهیم افزون بر مدرسه و
کارگزاران خرد و کلان آن، همه بخشهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی،
دینی و… جامعه باید خشونت پرهیز باشند.
اگر مدرسهای اخلاق مدار میخواهیم همه
بخشهای جامعه باید اخلاق مدار باشند و بااینهمه اما خشونتورزی در مدرسه
به کم و کاستیهای آموزشی هم برمیگردد، از دورههای پرورش آموزگار
(تربیتمعلم) بگیرید تا شمار زیاد دانش آموزان کلاس درس و حجم بالای
کتابهای درسی.
افزون بر اینها بیانگیزگی دانش
آموزان در درس خواندن (که به باور این نگارنده، یک ریشه مهم غیر آموزشی
آن، بیکاری گسترده دانشآموختگان دانشگاهی این سالهاست) بر بروز خشونت در
مدرسه و کلاس درس اثرگذار است.
یک ریشه مهم دیگر خشونت چه در جامعه و
چه در مدرسه، نا عدالتی و نابرابری است؛ چندی پیش در برنامه ‘ثریا’ شبکه یک
صدا و سیما، آموزگاری از یکی از منطقههای محروم کشور سخن از
دانشآموزانی میگفت که در پایه ششم دبستان درس میخواندند اما حتی یکبار
روی صندلی ‘کلاس درس’ ننشسته بودند! و کلاس درس در اینجا یعنی یک بیابان
برهوت، بی دیوار، بیسقف، بی در و بی آب.
چند روز پیش یادداشتی میخواندم از یک مدیر بازنشسته انگلیسی که چندی هم مشاور آموزشی دولت پیشین انگلستان بوده است.
در جایی آورده بود ‘ سازمان همکاری
اقتصادی و توسعه (OECD) یادآور شد که افزایش نابرابری درآمدی در انگلستان
از ۱۹۸۵ به بعد و در دهه ۹۰ رشد کشور را تا ۹ درصد کاهش داده بود، در طی
دورهای بلندتر ادعا میکند که GDP بریتانیا که تا هفت درصد رشد کرده بود
نابرابری درآمدی در همان سطح فرانسه بوده است.
‘عدالت در پیدایش یک جامعه پویا و سالم
اثرگذار است، اگر در جستوجوی جامعهای خشونت پرهیز هستیم نباید به نا
عدالتیها و نابرابریها و از آن میان نابرابریهای آموزشی کمتوجهی
نماییم.
نامگذاری اول آذرماه به عنوان روز نفی خشنونت در مدرسه نیز در برخی کانالهای تلگرامی بروجرد مورد تایید و پیشنهاد است.
شایان ذکر است مرحوم محسن خشخاشی صبح
روز شنبه یكم آذرماه توسط یک دانشآموز پایه اول دبیرستان حافظی بروجرد، با
اصابت ضربه چاقو به شاهرگ گردنش جان خود را از دست داد. وی 42 سال سن
داشت و دارای مدرك تحصیلی فوقلیسانس فیزیك بود. از محسن خشخاشی یك پسر 10
ساله و یك دختر ۳ ساله بر جای مانده است. روحش شاد باد
منبع: پایگاه خبری آفتاب یزد/ مهدی بهلولی