فهرســت عجیب‌ترین شهرهای ایران این روزها در
فضای مجازی منتشر شده و در حالی که منبع مشخصی هم ندارد، در چند برنامه
تلویزیونی نیز در مورد آنها به بحث و بررسی پرداخته شده است. با نگاهی به
این فهرست به خصوصیات جالب توجهی از شهرهای عجیب برمی‌خوریم. از شهر بدون
چراغ‌قرمز و متکدی و دخانیات گرفته تا شهر ثروتمند ایران و شهری بدون
گورستان و یا شهر بدون موتوسیکلت.
دراین فهرست شهر بروجرد به عنوان «باصفاترین شهر لرستان» و مردم آن،«خوش‌گذران‌ترین مردم ایران» معرفی شده‌اند.
بروجرد مهد پرورش نخبگان
سوالی که در این میان مطرح می‌شود این است که چرا خوش‌گذران‌ترین مردم
ایران در بروجرد زندگی می‌کنند؟ این سوالی است که جواب دادن به آن چندان
برای شهروندان بروجردی سخت نیست. آنها تحت هر شرایطی از تفریح و خوش‌گذرانی
و حضور در دامان طبیعت زیبای این شهر غافل نمی‌شوند. این موضوع سبب شده
بروجردی‌های اصیل روحیه‌ای شاداب و امیدوار داشته باشند و همین مورد بروجرد
را به مهد پرورش نخبگان علمی و چهره‌های معنوی نه‌تنها در ایران بلکه دنیا
تبدیل کرده است.
نخبگانی همچون آیت‌الله‌العظمی بروجردی مرجع تقلید بزرگ شیعه در ایران و
جهان در سده چهاردهم هجری قمری، سیدبحرالعلوم از علمای دینی و فقهای شیعه
در قرن دوازدهم و سیزدهم هجری، حکیم الملک پزشک و سیاستمدار دوره قاجار،
«عبدالحسین زرین‌کوب» ادیب، تاریخ‌نگار و منتقد ادبی برجسته معاصر،
«عبدالمحمد آیتی» پژوهشگر، نویسنده و مترجم معاصر در حوزه فلسفه، تاریخ و
ادب فارسی و عربی،
«سید‌جعفر شهیدی» رئیس مؤسسه لغت‌نامه دهخدا و مرکز
بین‌المللی آموزش زبان فارسی و از پژوهشگران برجسته زبان و ادبیات فارسی،
فقه و تاریخ اسلام، «مهرداد اوستا» نویسنده و شاعر معاصر ادبیات فارسی،
«شهید‌محمد بروجردی» از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، خبرنگار
شهید «محمود صارمی» و صدها نخبه دیگر هریک ستاره‌ای پرفروغ در آسمان این
شهر هستند.
مردمان باصفای بروجرد
بروجرد را اگر بخواهید درست‌تر بشناسید باید از انبوه مشکلات آن گذر کرده و
با مردمان باصفای این شهر آن را بشناسید تا بدانید این شهر باوجود هزار و
یک مشکل رنگارنگی که امروز در حوزه‌های مختلف با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند،
مردمانی خونگرم و خوش‌گذران دارد که ایده‌هایی نو برای زندگی از گذشته‌های
دور تا به امروز داشته‌اند.
گواه این ادعا آثار تاریخی به‌جامانده از
مردمان گذشته این دیار است. مردم بروجرد به‌ویژه با فرارسیدن ایام بهار و
تابستان از گشت‌وگذار در میان باغات و دشت و صحرا غفلت نمی‌کنند و آن را از
برنامه‌های روزانه خود می‌دانند به‌نحوی‌که اگر در روزهای تعطیل و
مناسبت‌های مختلف همچون ایام نوروز سری به این شهر بزنید تصدیق خواهید کرد
که شهروندان بروجردی از هر فرصتی برای دید و بازدید تا حضور در دشت و صحرا
استفاده می‌کنند و آن را برای تجدید روحیه خود و خانواده‌شان امری ضروری
می‌دانند.
اما برای یافتن پاسخ کارشناسی‌تر این سوال که چرا خوش‌گذران‌ترین
مردم ایران در شهر بروجرد زندگی می‌کنند، به سراغ رئیس اداره میراث
فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری بروجرد رفتیم تا از وی که کارشناس در حوزه
گردشگری است پاسخ این سوال را جویا شویم.
بروجرد؛ سرزمینی شاداب
«حجت‌الله یارمحمدی» رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری با
ابراز خرسندی از اینکه مردم بروجرد مردمی سرزنده و شاداب هستند، می‌گوید:
بروجردی‌ها از دیرباز مردمانی اهل گشت‌وگذار در دشت و صحرا بوده‌اند و این
موضوع نیز در تاریخ این شهر دیده می‌شود.وی می‌افزاید: بسیاری از سیاحان و
جهانگردانی که از بروجرد دیدن کرده‌اند این موضوع را یاد‌آورشده‌اند که
بروجرد سرزمینی با مردمانی شاداب و سرزنده است. این موضوع با محیط طبیعت
این شهرستان ارتباط مستقیم دارد، چرا که در پژوهش‌های مردم‌شناسی قید شده
مردمی که در دشت‌ها و یا در کوهپایه‌ها زندگی می‌کنند معمولاً مردمانی
صمیمی و اهل ارتباطات اجتماعی وسیع هستند.
یارمحمدی با بیان اینکه این
موضوع به‌عنوان یک ویژگی قابلیت بررسی دارد، عنوان می‌کند: به دلیل وجود
سابقه تاریخی این موضوع در بروجرد، اتفاقات خوشایندی در طول تاریخ رخ داده
که از آن جمله می‌توان به احداث خانه باغ‌هایی که به آنها «تکیه» گفته
می‌شود اشاره کرد. این تکیه‌ها هنوز در بسیاری از باغات این شهر به‌جا
مانده‌اند و نشان‌دهنده اهمیت دادن مردم بروجرد به گشت‌وگذار و استفاده
درست از اوقات فراغت هستند. وی بیان می‌کند:
درگذشته بیش از ۵۰ خانه باغ در
بروجرد وجود داشت که این خانه باغ‌ها در حواشی شهر شکل گرفته و کاربرد
آنها علاوه بر ایجاد محیطی مفرح، ایجاد فضایی امن برای باغداری و امور
زراعی بود. یارمحمدی با اشاره به عنصر ارزشمند تاریخی و متفاوت بودن معماری
این خانه باغ‌ها، ادامه می‌دهد: شخصی که دارای تکیه یا خانه باغ بود هر
جا که تشخیص می‌داد درون باغ شخصی خود که عمدتاً پیرامون شهر شکل‌گرفته
بود، تکیه و یا خانه‌ای برای استفاده خانواده خود احداث می‌کرد.
بیشتر خانه
باغ‌ها در پیرامون شهر و به‌ویژه در شمال و غرب بروجرد شکل گرفته‌اند و
به ندرت در روستاها خانه باغ وجود دارد. وجود این خانه باغات مؤید این
مطلب است که مردم بروجرد مردمانی شاد و سرزنده هستند. این موضوع در
خانه‌های تاریخی بروجرد نیز مشاهده می‌شود که عمده این خانه‌ها دارای حیاط
مرکزی و به نوعی یک باغچه هستند، حتی درون شهر نیز مشاهده می‌شود مردم
نسبت به ایجاد باغچه‌های کوچک در حیاط خانه‌های خود اهتمام خاصی داشته و
دارند.
وی ادامه می‌دهد: مردم بروجرد از دیرباز نشان داده‌اند در
فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردمی مؤثر بوده‌اند. این موضوع نشان
می‌دهد اوقات فراغت پیش از آنکه در علوم روانشناسی و جامعه‌شناختی
به‌عنوان یک نیاز و ضرورت ذکر شود از دیرباز نزد مردم این دیار از جایگاه
ویژه‌ای برخوردار بوده و همین امر سبب شده مردم بروجرد با فراغ بال بیشتری
به کارهای مهمی دست بزنند که منشأ اثرات ماندگاری در طول تاریخ باشند.
آوریل 23, 2017
خورش
