اختصاصی آبیته- مهیار اسعد- در هفته ی هشتم از رقابت هایِ لیگِ برتر، جمعه استقلال تهران و پرسپولیس تهران دربی شهرِ تهران را برگزار خواهند کرد. اگر چه در فضایِ این گونه بازی ها، احساسات معمولا بر منطق غلبه کرده و تیم ها بیشتر روی مسائلِ روحی و روانی تیمِ خود کار می کنند، ولی هرگز نمی توان موثر بودنِ بحثِ فنی را از اینگونه بازی ها مبرا کرذ؛ همان طور که در دربی هایِ بزرگِ جهان دیده می شود که تیم ها هم به لحاظِ روانی و هم به لحاظِ فنی رویِ تیمِ خود کار می کنند. از این رو متنِ زیر را تهیه کرده ایم.
– دیدِ کلی:
دایی در تمامی تیم هایی که در اختیار داشته است معمولا (اگر نگوییم همیشه می توانیم از واژه اکثرا استفاده کنیم) از سیستمِ ۱-۳-۲-۴ استفاده کرده و در تیمِ این فصلِ خود نیز این سیستم را به کار گرفته است. به طوری که این تیم در هنگامِ حمله به سیستمِ ۳-۳-۴ تبدیل می شود و در هنگامِ دفاع ۱-۵-۴ است.
دیدِ علی دایی در این سیستم برای فازِ تهاجمی به بال های چپ و راست می باشد و دیدِ وی در فاز تدافعی، ایستا و عقب بازی کردنِ دو مدافع میانی این تیم یعنی بنگر و جلال حسینی است.
حال نگاهِ کلی به تفکراتِ امیر قلعه نویی در این فصل می اندازیم. استقلال در اکثرِ دقایق این فصل با سیستم ۲-۴-۴ بازی کرده و البته در مواقع و یا حتی بازی هایی بوده است که با سیستمِ ۱-۳-۲-۴ به میدان رفته. به عنوانِ مثال در بازی برابر بوریرامِ تایلند به دلیلِ گلِ زود هنگامِ استقلال، قاضی به عنوانِ بالِ چپ در ترکیبِ استقلال ایفای نقش کرد.
تفکراتِ مهمِ تهاجمی استقلال در آیتم های زیر خلاصه می شود:
– ارسال و استفاده از کانالِ کناریِ سمتِ راست.
– استفاده از توپ های دوم و سوم.
– ضرباتِ شروعِ مجدد.
– شوت از پشتِ ۱۸ قدم.
– نگاهی تحلیلی به بازی:
در اینجا به پاره ای از نقاطِ ضعف و قوتِ تیم های استقلال و پرسپولیس و همین طور راه های مقابله و تقویتِ آن ها می پردازیم.
لوزیِ تهاجمی پرسپولیس: پرسپولیس دارای لوزی تهاجمیِ سرعتی و هماهنگی هست که دارایِ خصوصیاتِ بارزِ زیر می باشد.
۱- هماهنگی و سرعتِ مناسب.
۲- به خوبی اضافه می شوند و چاشنی سرعت در اضافه شدن را نیز دارا هستند.
۳- استفاده از عرضِ زمین را به خوبی انجام می دهند.
۴- عملِ مارک کردن و کشیدنِ بازیکنان حریف به نقاط کور از حربه های این مثلث می باشد.
هر کدام از این خصوصیاتی که در بالا ذکر کردیم برایِ مهارشان باید طرحی اندیشیده شود. یکی از این طرح ها که می تواند تا حدودِ زیادی این مثلث را از بازی حذف کند دفاعِ سوئیسی می باشد که در صورتِ اجرایِ مناسب در این بازی نتیجه می دهد و این مثلث را از بازی خارج کند.
نگاهی گذرا به جزئیاتِ این شیوه می اندازیم. شیوه ی سوئیسی شباهتِ ساختاریِ زیادی با شیوه ی WM دارد، ولی فرق های اساسی نیز بین آن ها دیده می شود که شاید مهم ترینِ آن این باشد که WM مخصوصا دفاع های سه نفره است.
مسئولیت های بازیکنان در این شیوه تفکیک شده است. دو هافبکِ دفاعی مامورِ مهارِ بال های چپ و راست هستند و یکی از مدافعینِ میانی مأمورِ مهارِ تک مهاجمِ تیمِ حریف و همین طور مدافعِ میانیِ دیگر وظیفه ی کاور کردن را انجام می دهند (در این روش این مدافع صرفا باید پوششِ منطقه ای را انجام دهد؛ دو نوع یارگیری به طورِ کلی وجود دارد. ۱-فردی، ۲- منطقه ای که در یارگیریِ فردی، اساسِ تعیینِ موقعیتِ مدافع، بازیکنانِ حریف است، ولی در یارگیری منطقه ای توپ مکانِ بازیکن را معین می کند. توجه شود که این کار با سوئیپر بودن تفاوت دارد.
در این جا باید به این نکته توجه کرد که مهارِ بال ها توسطِ هافبک های دفاعی، فرصتِ حضورِ بک های چپ و راستِ رونده در زمین را به استقلال می دهند. سپس با استفاده از مدیریتِ زمان باید در مقاطع زمانیِ معین و مشخص فرصتِ حضورِ موثر در حمله را یافت. با این کار ابتدا می توان از استراتژی دفاعی در جهتِ طراحی حمله استفاده کرد، به طوری که با انجامِ شیوه ی سوئیسی، دو مدافعِ میانیِ پرسپولیس از ایستا بازی کردن منصرف شده و به جلو می آیند (این فرضیه با توجه به بازیِ ایستا دو مدافع میانی پرسپولیس یعنی جلال حسینی و بنگر که در اغلب اوقات و در شرایطِ عادی ایستا و به عقب بازی می کنند، در نظر گرفته شده است) و در این صورت فرصتِ ضدِ حمله و همین طور به وجود آمدنِ فضا برای استقلال را موجب می شوند.
و از طرفی دیگر نقطه قوتِ پرسپولیس که همان بال های چپ و راست هستند عملا با یارگیری هافبک های دفاعی و همین طور پشتیبانی دفاع های چپ و راست از کار می افتند. لازم به توضیح است که اجرایِ این شیوه از بازی نیازمندِ تمرکزِ بالا می باشد که می توان از طریقِ جلساتِ روانشناسی و القا کردنِ آرامش به بازیکن، به این هدف دست یافت.
با توجه به سیستمِ بازیِ استقلال، به راحتی می توان از شیوه ی فشرده سازی که توسطِ ساچی عنوان شد، بهره جست. به طوری که وقتی تیم توپ را از دست می دهد باید فاصله ی بینِ آخرین مدافع و آخرین مهاجم حداکثر ۲۵ تا ۳۰ متر باشد. با این روش می توان توپ ربایی را افزایش داد و درصدِ مالیکتِ توپِ حریف را به میزانِ قابل توجهی کاهش داد و از طرفی دیگر مالکیتِ توپِ تیمِ خودی، افزایش خواهد یافت.
– استقلال چگونه حمله کند؟
در راستایِ توضیحات و روش های بالا، ابتدا باید به ضدِ حملاتی که در اثرِ شیوه ی سوئیسی بوجود می آید توجه ویژه ای شود که از این طریق می توان ضربه هایِ مهلکی به حریف زد. سپس با توجه به گرایشِ بازیِ استقلال به نفوذ از کانالِ کناریِ سمتِ راست، باید تدابیری برای آزاد کردنِ خسرو حیدری اندیشید که می توان از روش هایِ زیر بهره برد:
۱- با توجه به شیوه ی سوئیسی که فرصتِ حضورِ بک های چپ و راست در حمله را فراهم می آورد، می توان از زوج سازی استفاده نمود (منظور از زوج، زوجِ دفاعِ راست و خسرو حیدری می باشد) که از این روش با عنوانِ مکمل سازی نام برده می شود.
۲- بالانس کردنِ جناحین که در این صورت باعثِ شیفت شدنِ بازیکنانِ پرسپولیس به سمتِ راستِ خود شده و فضاهای زیادی در سمتِ راستِ استقلال ایجاد خواهد شد.
۳- ایجادِ مثلث هایِ نفری در راست.
۴- اور لب های مدافعِ راست .
۵- عملِ مارکینگ توسطِ مهاجمانِ استقلال.
و…
نکته دیگر در حملات استقلال، ایجادِ گپ بینِ هافبک هایِ دفاعیِ پرسپولیس و مدافعینِ این تیم. این کار را با توجه به سبکِ بازیِ تیمِ پرسپولیس به راحتی می توان انجام داد (با توجه به ایستا بودنِ مدافعینِ وسطِ این تیم). با ایجادِ این فضا در پشتِ ۱۸ قدمِ پرسپولیس فرصتِ شوت زنی به بازیکنان استقلال داده می شود و همچنین برای استفاده از توپ های دوم و سوم نیز موثر خواهد بود.