اخبار استقلال

علی حاتمی کارگردان بزرگ سینمای ایران

عباس‌علی حاتمی یکی از چهره‌های اصلی سینمای ایران است که مثل معاصران غیرمتعارف خود بر این سینما به نحو بارزی تاثیرگذاشته است، به گونه‌یی که اغلب تاثیر او را بر روند سینمای ایران ممتاز ارزیابی می‌کنند، به این معنی که سینمای حاتمی نقش و رنگ خاص خود او را دارد که از نقش و رنگ سینماگران متقدم و متاخر خودش کاملا متمایز است. علی حاتمی در بیست وسوم مرداد ۱۳۲۳ در خیابان شاهپور، چهارراه مختاری کوی اردیبهشت، در یک خانواده متوسط پایین‌شهری که شرایط رشد حاتمی در این خانواده خود زمینه‌ساز علایق شخصی او به داستان‌نویسی و مطالعه در کوچه و پس‌کوچه‌های سنت ایران ‌زمین شد متولد شد.

علی حاتمی در سال‌های درس و مشق تحت تاثیر قریحه‌اش داستان‌های کوتاه می‌نوشت و در مدرسه و محل برای همسن و سالان خود پیش‌پرده و نمایش‌های کوتاه اجرا می‌کرد. در اوایل دهه ۴۰ در نوجوانی نمایشنامه‌‌یی با تم افسانه‌های ایرانی به نام «دیو» را در تالار نمایش هنرهای دراماتیک به صحنه برد. دکتر مهدی فروغ و عباس جوانمرد از اولین کسانی بودندکه پی به استعداد شگرف حاتمی بردند و او را تشویق برای تحصیل در دانشگاه هنرهای دراماتیک کردند که البته حاتمی به شوق کار کردن تحصیل را در نیمه رها کرد و در سال ۱۳۴۶ با نمایش حماسه عشقی شب جمعه به تئاتر آمد که مرحوم فریدون رهنما در سپید و سیاه از آن تعریف کرد و مرحوم هژیر داریوش آن را به صورت یک فیلم کوتاه درآورد. علی حاتمی در سال ۴۹ با حمایت علی عباسی و پرویز صیاد اولین و درخشان‌ترین اثر موزیکال سینمای ایران به نام حسن کچل را نوشت و ساخت و یک سال بعد با تاثیر از موجی که فیلم قیصر به راه انداخته بود با استفاده از همان عوامل فیلم طوقی را ساخت که حضور یک سینماگر غیرمتعارف و صاحب سبک بر بدنه سینمای ایران تثبیت شد.

حاتمی روایت نمایشی خودش را از تاریخ معاصر ایران ارائه می‌کرد و اگر لازم بود واقعیت‌هایی را فراموش یا وارونه می‌کرد، به این ترتیب که او دغدغه‌های روز خود را در بستر حوادث ۱۰۰ ساله اخیر ایران در قالب درام شاخص خود قرار می‌داد و با گفت‌وگونویسی خارق‌العاده‌اش تماشاگر را با یک رویداد دلچسب و شاعرانه مواجه می‌کرد. فیلمسازی از لحاظ حاتمی روندی بسیار دشوار و نیازمند تتبع و ممارست بود زیرا اجزا و قهرمانانش جنس امروزی نداشتند. حاتمی پس از به تصویر کشیدن چند اثر که شاخص‌ترین آن فیلم سوته‌دلان در سال ۵۶ بود وارد پروسه تولید جاده ابریشم (هزار دستان) شد که شاهکاری بی‌همتا ست و ۱۰ سال از عمر پربرکت و کوتاه حاتمی را درگیر کرد.

در اوایل دهه ۷۰ حاتمی پس از ساخت دو فیلم مادر و دلشدگان و البته یک کار نیمه‌تمام به نام جعفرخان از فرنگ برگشته وکمال‌الملک، ذهنیت و انرژی خود را در راستای تولید و نمایش پهلوان نامدار معاصر ایران مرحوم تختی گذاشت که اوایل پیش‌تولید فیلم در سال ۷۴ دچار کمردردهای شدید شد و درست یک سال بعد در چهاردهم آذرماه ۱۳۷۵ پس از یک دوره تحمل درد و رنج در حالی که ۲۶ دقیقه از زندگی جهان‌پهلوان را روی سلولوئید ثبت کرده بود، دیده از جهان فرو بست. (علت مرگ سرطان پیشرفته لوزالمعده تشخیص داده شد) نام و آثار علی حاتمی در تاریخ سینمای ایران مانند ستاره‌یی درخشان می‌درخشد. استاد ناصر تقوایی او را شاعر دلشدگان و ایرانی‌ترین سینماگر ایرانی نامید. آقای حاتمی هفتادمین سال تولدت مبارک.